Pompy ciepła i fotowoltaika – czy to się opłaca?

Ariston Poland | modified: 1 marca 2024

Zmiany klimatyczne, rosnąca świadomość ekologiczna społeczeństwa oraz stale wzrastające ceny tradycyjnych nośników energii sprawiają, że coraz więcej osób zwraca się w kierunku alternatywnych źródeł energii. W tym kontekście, technologie wykorzystujące siły natury, takie jak fotowoltaika i pompa ciepła, wychodzą naprzeciw potrzebom nowoczesnych gospodarstw domowych, oferując nie tylko oszczędności, ale i większą niezależność od konwencjonalnych źródeł energii.

Ten wpis przybliży Ci, jak funkcjonują obie te technologie w synergii, jakie przynoszą korzyści oraz to, czy inwestycja w takie połączenie jest rzeczywiście opłacalna w długoterminowej perspektywie. Przyjrzymy się też, jakie są przewidywania dotyczące rozwoju tego rozwiązania i jakie miejsce w świadomości konsumentów zajmuje obecnie połączenie pompa ciepła i fotowoltaika. Zapraszamy do lektury, która rozjaśni wiele kwestii związanych z ekologicznym i ekonomicznym aspektem tego innowacyjnego duetu.

 

Spis treści

Pompa ciepła i fotowoltaika – jak działają razem?. 1

Pompa ciepła i panele fotowoltaiczne  - jak działają razem?. 2

Ile energii potrzebuje pompa ciepła?. 3

Koszt pompy ciepła i fotowoltaiki 4

Wsparcie finansowe do OZE. 4

Pompa ciepła a magazynowanie energii 4

Produkty dostępne w ofercie Ariston.. 5

Podsumowanie. 5

FAQ – najczęściej zadawane pytania na temat pomp ciepła i fotowoltaiki 5

 

Pompa ciepła i fotowoltaika – jak działają razem?

Pompy ciepła i fotowoltaika to duet technologiczny, który zmienia oblicze nowoczesnego domostwa, oferując efektywne i przyjazne dla środowiska zarządzanie energią. Pompa ciepła, będąca urządzeniem efektywnie przetwarzającym energię termiczną z otoczenia (np. z ziemi, wody lub powietrza) na ciepło wykorzystywane do ogrzewania domu czy podgrzewania wody użytkowej, stanowi doskonałe uzupełnienie dla systemu fotowoltaicznego, który odpowiada za produkcję elektryczności z energii słonecznej.

Kiedy mówimy o pracy tych systemów w tandemie, mamy na myśli symbiotyczne działanie, gdzie każdy z komponentów wspomaga drugi, zapewniając maksymalizację efektywności i optymalizację kosztów. Fotowoltaika, absorbuje promienie słoneczne, przekształcając je w energię elektryczną, która może być następnie wykorzystywana do zasilania pompy ciepła. W dni słoneczne, nadwyżka wyprodukowanej energii elektrycznej może być magazynowana lub oddawana do sieci, a w momencie, gdy zapotrzebowanie na energię wzrasta, na przykład w chłodniejsze miesiące, system fotowoltaiczny wspierany przez akumulatory lub połączenie z siecią energetyczną, zapewnia niezbędną moc dla pompy ciepła.

O ile pompa ciepła potrzebuje elektryczności do swojego działania, o tyle synergia z fotowoltaiką umożliwia wykorzystanie wytworzonej przez panele słoneczne energii, co jest rozwiązaniem nie tylko ekonomicznym, ale i ekologicznym. Dzięki temu połączeniu użytkownicy mogą znacząco obniżyć swoje miesięczne rachunki za energię, a także przyczynić się do redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Dodatkowo, warto zaznaczyć, że taki system jest stosunkowo prosty w obsłudze i niewymagający ciągłych, skomplikowanych interwencji. W przypadku właściwej konfiguracji i instalacji, użytkownik może cieszyć się niemal samowystarczalnym domem, gdzie większość potrzeb energetycznych jest pokrywana przez odnawialne źródła.

Pompa ciepła i panele fotowoltaiczne  - jak działają razem?

Inwestycja w pompę ciepła i panele fotowoltaiczne to decyzja, która może przynieść wiele korzyści, zarówno środowiskowych, jak i ekonomicznych. Jednak, jak każda inwestycja, również ta wiąże się z pewnymi wyzwaniami. Aby dowiedzieć się, czy warto zdecydować się na takie rozwiązanie, przeanalizujmy zarówno plusy, jak i minusy.

Poniższa tabela prezentuje porównanie korzyści oraz potencjalnych wad, które należy wziąć pod uwagę, rozważając instalację pompy ciepła i paneli fotowoltaicznych:

Zalety

Wady

Zmniejszenie rachunków za energię – po początkowej inwestycji, systemy te znacząco obniżają miesięczne koszty zużycia energii, a w niektórych przypadkach mogą nawet generować zysk dzięki sprzedaży nadwyżek energii.

Relatywnie wysoki koszt inwestycyjny – instalacja pompy ciepła i fotowoltaiki wymaga znacznego wkładu finansowego, który jednak można z czasem amortyzować dzięki oszczędnościom<![if !supportAnnotations]>[SK1]<![endif]> .

Niezależność energetyczna – dzięki produkcji własnej energii, domy stają się mniej zależne od zewnętrznych dostawców energii i wrażliwości na wahania cen energii.

Zależność od warunków pogodowych – produkcja energii elektrycznej jest zmienna i zależy od nasłonecznienia; podobnie, efektywność pompy ciepła może być niższa w bardzo zimne dni.

Proekologiczny charakter rozwiązania – korzystanie z odnawialnych źródeł energii przyczynia się do redukcji emisji CO2 i innych szkodliwych gazów, wspierając ochronę środowiska.

Możliwość uzyskania dofinansowania – istnieją różne programy rządowe i unijne, które oferują pomoc finansową przy instalacji OZE, co może znacznie obniżyć koszty początkowe .

Potrzeba odpowiedniej przestrzeni – instalacja paneli fotowoltaicznych wymaga odpowiednio dużych i dobrze nasłonecznionych powierzchni dachowych lub gruntowych.

Wzrost wartości nieruchomości – domy wyposażone w nowoczesne systemy OZE są często bardziej atrakcyjne na rynku nieruchomości.

Utrzymanie i konserwacja – choć nie są bardzo wymagające, systemy OZE wymagają regularnego przeglądu i ewentualnych napraw.

Brak skomplikowanej obsługi – raz zamontowany tandem pompy i fotowoltaiki nie wymaga bieżącej obsługi oprócz okresowych przeglądów konserwacyjnych

 

Rozważając pompę ciepła i fotowoltaikę, należy mieć na uwadze nie tylko bieżące korzyści,

ale także długoterminową perspektywę. Warto dokonać rzetelnej analizy zwrotu z inwestycji, uwzględniając wszelkie dostępne ulgi, dotacje czy możliwości odsprzedaży nadwyżek energii. Ponadto, przemyślane podejście do wyboru odpowiedniego sprzętu, dostosowanego do warunków lokalnych i potrzeb energetycznych gospodarstwa, może zminimalizować negatywne aspekty i maksymalizować korzyści wynikające z zastosowania tego połączenia. Dlatego też, każda instalacja wymaga indywidualnego podejścia oraz szczegółowej analizy zarówno potrzeb energetycznych gospodarstwa, jak i możliwości produkcyjnych danej instalacji fotowoltaicznej.

Ile energii potrzebuje pompa ciepła?

Zrozumienie, ile energii zużywa pompa ciepła, jest kluczowe dla oceny opłacalności tego rozwiązania oraz dla odpowiedniego dobrania systemu fotowoltaiki do pompy ciepła.

Miesięczne zużycie prądu pompy ciepła nie jest wartością stałą i zależy od szeregu czynników, które należy rozważyć przy projektowaniu instalacji. Oto kilka z nich:

  1. Izolacja budynku: Im lepiej izolowany budynek, tym mniejsze straty ciepła i tym samym mniejsze zapotrzebowanie na energię do ogrzewania.
  2. Temperatura zewnętrzna: Pompy ciepła są najbardziej efektywne w umiarkowanych temperaturach. W ekstremalnych warunkach, zwłaszcza zimą, ich efektywność może spadać, co wiąże się z wyższym zużyciem energii.
  3. Powierzchnia i układ budynku: Większe powierzchnie wymagają więcej energii do ogrzania. Układ pomieszczeń, wielkość i ilość okien, a także ich ekspozycja na słońce również mają wpływ na efektywność ogrzewania.
  4. Typ i model pompy ciepła: Rozmaite modele pomp ciepła mają różne efektywności, a ich wydajność może mieć znaczący wpływ na miesięczne zużycie energii. Wybór modelu dostosowanego do wielkości i specyfiki budynku jest więc kluczowy.
  5. Jaka moc fotowoltaiki do pompy ciepła: Aby zbilansować zużycie energii przez pompę ciepła, ważne jest dobranie odpowiedniej mocy instalacji fotowoltaicznej. Powinna ona być w stanie wyprodukować wystarczająco dużo energii, aby pokryć nie tylko bieżące, ale i przewidywane przyszłe potrzeby energetyczne domu.

Przyjmując hipotetyczny przykład dobrze izolowanego domu o powierzchni 150 m², możemy szacować, że w warunkach środkowoeuropejskich potrzebować będzie on około 600 kWh miesięcznie. Zakładając, że średnia efektywność fotowoltaiki to około 10 kWh produkowanej energii na 1 kWp zainstalowanej mocy dziennie (zmienna w zależności od pory roku i lokalizacji), oznaczałoby to konieczność zainstalowania systemu fotowoltaicznego o mocy około 6 kWp, aby w pełni pokryć zapotrzebowanie na energię.

Jednak aby uzyskać dokładne wyliczenia i najlepiej dopasować system połączenia fotowoltaiki z pompą ciepła, konieczna jest analiza dokonana przez specjalistę, który uwzględni wszystkie lokalne warunki oraz indywidualne potrzeby gospodarstwa domowego.

Koszt pompy ciepła i fotowoltaiki

Inwestycja w pompę ciepła oraz system fotowoltaiczny stanowi znaczący wydatek, którego wielkość jest uzależniona od wielu zmiennych. Przede wszystkim, koszt ten jest mocno powiązany z potrzebną mocą instalacji, która jest z kolei zależna od zapotrzebowania energetycznego danego budynku. W przypadku domu o powierzchni 150 m², koszt zakupu i montażu instalacji fotowoltaicznej zdolnej do pokrycia potrzeb energetycznych budynku oraz jego pompy ciepła, może oscylować w granicach 40 000 - 50 000 zł dla paneli słonecznych. Sam koszt pompy ciepła może wahać się od 25 000 do 60 000 zł, w zależności od jej typu, wydajności oraz producenta. Należy także pamiętać, że do tych kosztów mogą pojawić się wydatki na ewentualne prace adaptacyjne w domu, takie jak modernizacja systemu ogrzewania czy poprawa izolacji termicznej, co może być niezbędne dla maksymalizacji efektywności systemu.

Wsparcie finansowe do OZE

Mając na uwadze wysokie początkowe nakłady finansowe, warto rozważyć możliwości zmniejszenia kosztów poprzez skorzystanie z dofinansowania. Wiele instytucji rządowych oferuje wsparcie w formie dotacji, niskooprocentowanych pożyczek czy ulg podatkowych dla osób instalujących systemy oparte na odnawialnych źródłach energii. Znalezienie i wybór takiego wsparcia może znacznie obniżyć finalne koszty inwestycji. Należy śledzić aktualne informacje dotyczące programów finansowania, gdyż mogą one być często zmieniane lub aktualizowane, a także różnić się w zależności od regionu.

Pompa ciepła a magazynowanie energii

Z kolei kwestia magazynowania nadwyżek energii elektrycznej produkowanej przez panele fotowoltaiczne staje się istotna w kontekście zarządzania energią w gospodarstwie domowym. Nadwyżki te mogą być gromadzone w akumulatorach, co pozwala na ich wykorzystanie w okresach, gdy produkcja energii słonecznej jest niższa (np. w nocy czy w dni pochmurne).

Alternatywnie, nadwyżki te mogą być wykorzystane na bieżąco do ogrzewania wody użytkowej, co jest korzystne szczególnie latem, kiedy to potrzeba ogrzewania pomieszczeń jest mniejsza, ale zapotrzebowanie na ciepłą wodę pozostaje. Wybór najlepszego sposobu wykorzystania nadwyżek energii powinien być dokonany po analizie indywidualnych potrzeb energetycznych danej nieruchomości oraz możliwości technicznych i finansowych.

Produkty dostępne w ofercie Ariston

Model Nimbus Flex S Net R32 charakteryzuje się efektywnością w funkcjach ogrzewania i chłodzenia, dzięki zastosowaniu przyjaznego dla środowiska czynnika R32. Jego cicha praca oraz integracja z Wi-Fi, która umożliwia współpracę z systemami fotowoltaicznymi, podnoszą poziom komfortu użytkowania. Dodatkową cechą jest możliwość elastycznego umiejscowienia zewnętrznego zbiornika na wodę.

Z kolei model Nimbus Plus S Net R32 nie posiada w zestawie zasobnika wody w zestawie, co umożliwia dopasowanie systemu ogrzewania do indywidualnych potrzeb. Jest to opcja idealna dla tych, którzy cenią sobie oszczędność energii i komfort użytkowania, wspomagany przez technologię Sensys HD.

Model Nimbus Compact Net R32 został zaprojektowany z myślą o mniejszych przestrzeniach, oferując wysoką efektywność i niski poziom hałasu. Wbudowany zasobnik na wodę eliminuje konieczność posiadania dodatkowego miejsca na jego instalację.

Podsumowanie

Wraz z rosnącą świadomością ekologiczną i poszukiwaniem niezależności energetycznej, pompy ciepła współpracujące z instalacjami fotowoltaicznymi stają się atrakcyjnym rozwiązaniem dla wielu gospodarstw domowych. Mimo że początkowy koszt takiej inwestycji może być znaczący, perspektywa długofalowych oszczędności oraz możliwość skorzystania z różnych form dofinansowania czynią tę opcję coraz bardziej opłacalną. Magazynowanie nadwyżek energii produkowanej przez panele fotowoltaiczne daje dodatkową elastyczność i może przyczynić się do jeszcze większej efektywności całego systemu. Biorąc pod uwagę aspekty ekonomiczne, ekologiczne oraz komfort użytkowania, połączenie pompy ciepła i fotowoltaiki wydaje się być przyszłościowym krokiem w kierunku zrównoważonego zarządzania energią w domu.

Jeśli masz pytania dotyczące pomp ciepła i fotowoltaiki, chętnie na nie odpowiemy. Oto kilka najczęstszych pytań i odpowiedzi:

FAQ – najczęściej zadawane pytania na temat pomp ciepła i fotowoltaiki

  1. Czy instalacja pompy ciepła i paneli fotowoltaicznych się opłaca?
    • Tak, pomimo wysokich kosztów początkowych, opłacalność tej inwestycji wzrasta w dłuższej perspektywie czasowej, dzięki niższym rachunkom za energię i możliwościom dofinansowania.
  2. Ile czasu zajmuje "zwrot" z inwestycji w pompę ciepła i fotowoltaikę?
    • Okres zwrotu inwestycji może się wahać, ale zwykle mieści się w przedziale od 5 do 15 lat, w zależności od warunków użytkowania, efektywności systemu i dostępnych programów dofinansowania.
  3. Czy pompa ciepła będzie działać w zimie, gdy produkcja energii słonecznej jest mniejsza?
    • Tak, pompa ciepła jest zaprojektowana tak, aby efektywnie działać w niskich temperaturach, choć jej wydajność może być mniejsza. W takich okresach magazynowanie energii lub korzystanie z alternatywnych źródeł może być konieczne.
  4. Jakie są główne czynniki wpływające na wydajność pompy ciepła i systemu fotowoltaicznego?
    • Na wydajność pomp ciepła i systemu fotowoltaicznego wpływają jakość izolacji budynku, warunki pogodowe, efektywność samej technologii, a także prawidłowość instalacji i użytkowania systemów.
  5. Czy mogę sprzedawać nadwyżki energii wyprodukowanej przez panele fotowoltaiczne?
    • W Polsce zaszły istotne zmiany w sposobie rozliczania energii elektrycznej wytwarzanej przez osoby prywatne posiadające instalacje fotowoltaiczne. Zmiana ta polega na zastąpieniu systemu net metering, który polegał na rozliczeniu salda energii, przez system net billing. Ten nowy system jest odpowiedzią na rosnące zapotrzebowanie na energię ze źródeł odnawialnych oraz zwiększającą się liczbę osób korzystających z własnych źródeł energii, czyli prosumpcji.
    • System net billing, wprowadzony w ramach zmian w ustawie o odnawialnych źródłach energii, ma na celu efektywniejsze zarządzanie nadmiarem energii. W tym systemie, prosumenci otrzymują finansowe wynagrodzenie za nadwyżki energii przekazywane do sieci, które jest proporcjonalne do wartości rynkowej tej energii, a nie tylko jej ilości wyrażonej w kWh. Dzięki temu prosumenci nie tylko korzystają z energii wyprodukowanej we własnym domu, ale również uzyskują dodatkowe korzyści finansowe za energię dostarczaną do sieci.
    • Net billing zwiększa efektywność wykorzystania energii przez prosumpcję, co prowadzi do wyższej stopy samowystarczalności energetycznej. Zgodnie z programem "Mój Prąd", system ten pozwala na osiągnięcie lepszej wewnętrznej stopy zwrotu z inwestycji w małe instalacje fotowoltaiczne (o mocy od 4 do 5 kW), która może wynosić od 19% do 25%, w porównaniu do 13%-14% w przypadku poprzedniego systemu net metering